Günümüzde artan spor faaliyetleri, egzersizler ve fiziksel aktivitenin artırılmasının önemi anlaşılıp uygulanmaya başlandıkça diz yaralanmaları da her yaştaki insanlarda gittikçe daha sık görülmektedir. Diz eklemi vücudun en büyük eklemdir. Diz eklemi 3 kemikten oluşmaktadır. Yukarıda uyluk (femur) kemiği, aşağıda kaval (tibia) kemiği ve öndeki parça diz kapağı (patella) kemiğidir. Femur ile tibia arasındaki eklem yüzleri birbirine çok uygun olmadığı için eklem yardımcı dokularla desteklenmiştir. Bunlar diz eklemi bağları (Ligamentler) ve eklemlerin uyumunu sağlayan yarım ay şeklindeki Menisküsler’dir.
Menisküs yırtıkları dizin en sık ameliyat gerektiren yaralanmalardır. Menisküs yırtığı sıklıkla sporcularda görüldüğü için bir sporcu hastalığı olarak bilinmesine rağmen ani dönme hareketleri, dizdeki travmalar sonucu ve yaşlılarda dize alınan küçük darbelerin birikmesi ile oluşan menisküs yırtığı, dizini herhangi bir şekilde zorlamış kişilerde de görülebilir.
Günümüzde bu vakalar çocuklarda gittikçe yaygınlaşmaktadır. Sebebi, çocukların erken yaşlarda futbol, basketbol gibi zorlu rekabet içeren spor dallarında yer almasıdır. 30 yaşının üzerindeki bireylerde yırtılma vakaları daha fazla görülmektedir. Zayıf menisküse sahip olanların ağır temaslı sporlardan kaçınması gereklidir.
Osteoartrit(Dizde Kireçlenme) bulunan hastalarda menisküs yırtılma ihtimali çok daha yüksektir. Osteoartrit,geri dönüşümsüz eklem kıkırdak kaybı olup yaşlılık nedeniyle eklemlerde meydana gelen sertlik ve ağrıların en sık nedenidir. Yaşlı kişilerin yapacağı ani hareketler, zaten zayıflayan menüskisleri nedeniyle yırtılmalara neden olabilmektedir.
Menisküs yırtığı belirti olarak dizde şişlik, ağrı, kilitlenme ve hareket kısıtlılığı veya sıvı toplanması gibi çeşitli şikayetler oluşturabilmekte ve yürümede zorluklar, dizde genel bir ağrı olarak da görülebilmektedir.
Menisküs yırtığı meydana geldiğinde;
Dize dokunulduğu zaman ağrı
Diz bölgesinde şişlik
Dizi hareket ettirirken zorluk çekme ya da hareketlerde kısıtlama
Diz kilitleme veya yakalama hissi
Dizlerin, gelen baskıları destekleyemediği hissi
Dizde hissedilen boşluğa basma ve eklemde güvensizlik hissi meydana gelebilir.
Belirtiler yaşa göre farklılık göstermektedir. Genç bir sporcu ile yaşı ilerlemiş bir kişinin yaşayacağı menisküs yırtığı belirtileri aynı olmayabilir. Bu gibi bir durumla karşı karşıya kaldığınız zaman bir ortopedi uzmanına başvurmanız gereklidir. Mevcut bulguların menisküs cerrahisi ve diz artroskopisinde tecrübeli bir hekim tarafından değerlendirilmesi her zaman tercih edilmelidir.
Menisküs yırtığının erken tanısı önemlidir. Menisküsün uzun süreli yırtık kalması ve tedavi edilmemiş olmasına bağlı olarak diz ekleminde stabilite(eklem dengesizliği) sorunu gelişebilir ve buna bağlı olarak kıkırdak hasarı veya kireçlenme oluşabilir.
Tanı; röntgen, MR veya artroskopi ile konulur. Artroskopi ameliyatı hem tanı koyma hem de aynı anda tedavi edebilme imkanı nedeniyle önemlidir.
Tedavide ağrı ve şişliği gidermeye yönelik ağrı kesici ilaçlar erken dönemde ameliyatsız tedavi tercih edilen durumlarda kullanılabilmekte olup fizik tedavi ve kas güçlendirici egzersizlerden de yararlanılabilmektedir. Menisküs yırtıkları dizin en sık ameliyat gerektiren yaralanmalardır. Sıklıkla menisküs yırtıklarının tedavisinde yırtık olan kısım çıkartılır ancak uygun hastalarda, mümkün ise yırtık dikilmeye çalışılır. Menisküs cerrahisi, artroskopi denilen cihaz yardımıyla uygulanır. Bu yöntem sayesinde dizin içindeki yapılar tam olarak görülebilmekte ve menisküs yırtığı mümkün olduğunca sağlam kısım korunarak çıkartılabilmektedir. Yara izinin küçük olması ve dize zarar verilmeden yapılabilmesinden dolayı iyileşme süreci oldukça hızlıdır. Hastalar aynı gün ayağa kalkarlar ve ertesi gün taburcu edilerek günlük hayatlarına çok kısa zamanda dönebilirler.