Kabakulak Hastalığı
Kabakulak, kabakulak virüsünün neden olduğu, bulaşıcı bir hastalıktır.
Hafif ateş, tükürük bezlerinde ve lenf bezlerinde şişme, baş ağrısı, kas ağrısı, yorgunluk ve iştahsızlık belirtileri görülür.
Virüsü alanların yaklaşık olarak %30’unda tüm bulguları ile hastalık gelişir. Yaklaşık %30’luk bir grubunda ise hiçbir bulgu ortaya çıkmaz. Ancak bu hiç bulgu geliştirmeyen kişiler de etraflarına virüsü saçarak, diğer kişilerin hastalanmalarına neden olur.
Kabakulak Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Virüsü almış olan kişiler, öksürük, hapşırık, konuşmaları sırasında, boğaz, burun ve ağızlarından tükürük ya da salgıların damlacıklarının havaya karışması ile diğer kişilere geçer, ayrıca bu damlacıkların çevrede bulunan eşyaların üzerine gelmesi ve sonradan bir başka kişinin bunlarla teması ile de rahatlıkla kişiye bulaşır.
Tamamen duyarlı bir toplumda bir kabakulak vakası 4-7 kişiye hastalığı bulaştırabilir.
Kabakulak Hastalığı için Bulaştırıcılık Dönemi Nedir?
Kabakulak hastası olan kişiler tükürük bezlerinin şişmesinden önceki ve sonraki 5 gün boyunca bulaştırıcıdır.
Kabakulak Hastalığından Korunmak Neden Önemlidir?
Kabakulak genellikle 1-2 hafta içerisinde iyileşebilen bir hastalıktır ancak, ciddi klinik tablolara ve komplikasyonlara da neden olabilir.
En yaygın görülen ciddi tablo testis iltihabıdır (ergenlik sonrası kabakulak geçiren her 5 erkekten birinde testis iltihabı gelişebilmektedir. Testis iltihabı olanlarda kısırlık gelişebilir.
Nadir görülen diğer ciddi durumlar ise; beyin iltihabı, menenjit, pankreas iltihabı, yumurtalık iltihabı, geçici ve kalıcı işitme azlığı ve çok nadiren işitme kaybıdır.
Gebeliğin ilk 3 ayında hastalık geçirilirse düşük riski artabilmektedir.
Nadiren ölümle de sonuçlanabilen bir hastalıktır (10 binde 1)
Kabakulak Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?
Hastalıktan korunmanın tek yolu aşılamadır.
Kabakulak Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Kabakulak hastalığın tedavisinin esasını destek tedavisi (istirahat, sıvı tedavisi ve komplikasyonlara yönelik müdahaleler) oluşturmaktadır.
Hastaların belirtilerin başlamasından itibaren bir hafta boyunca evden çıkmaması ve sağlam kişilerle temasının kısıtlanması hastalığın yayılımını azaltacaktır.
Kabakulak Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?
Kabakulak aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık- Kızamıkçık- Kabakulak) şeklinde, 12. ayda ve (1 Temmuz 2016 tarihinde doğanlardan başlamak üzere) 48.ayına girmiş olan tüm çocuklara iki doz olarak ücretsiz uygulanmaktadır.
1 Temmuz 2016 tarihinden önce doğmuş ve halen ilköğretime başlamamış olan çocukların KKK ikinci dozu ise 2020-2021, 2021-2022 ve 2022-2023 eğitim ve öğretim dönemlerinde okul aşılamaları şeklinde uygulanacaktır.
Kabakulak aşısının yan etkileri nelerdir?
Canlı zayıflatılmış bir aşı olan kabakulak aşısı sonrasında %10 aşı uygulanan yerde ağrı-şişlik-kızarıklık ve hafif ateş, %5 hafif döküntü ve % 1-5 tükürük bezlerinde şişlik görülebilmektedir.
Kızamık Hastalığı
Kızamık hastalığı çocukluk yaş grubunda daha sık olmak üzere her yaşta görülebilen bulaşıcı bir hastalıktır.
Kızamık hastalığına kızamık virüsü neden olur.
İnsanlar bilinen tek kaynaktır.
Hastalık, solunum yoluyla bulaşmakta, ateş, döküntü ile seyretmektedir. Beraberinde öksürük, burun akıntısı, halsizlik ve gözde kızarıklık gibi belirtiler bulunabilir.
Kızamığın kesin tanısı laboratuvar doğrulamasıyla konur.
Kızamık Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Daha önce kızamık geçirmemiş veya kızamık aşısı ile korunur hale gelmemiş birisi kızamık ile karşılaşırsa, neredeyse %100 hastalanır ve bu bir hasta ile karşılaşıldığında o hastalığı geçirme riskinin ve bulaştırıcılığın en yüksek olduğu hastalıklardan biridir.
Virüs, hava yollarındaki damlacıkların solunmasıyla ya da enfekte kişilerin burun ve boğaz salgılarının doğrudan ya da dolaylı olarak (bulaşmış nesneler aracılığıyla vb) temasıyla bulaşır. Bu özellikleri nedeni ile de toplum içerisinde çok kolay yayılır.
Dünya genelinde, her gün aşıya ulaşamayan, 380 çocuk kızamıktan ölmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından; gerçek vaka ve ölüm sayılarının bildirilen sayılardan yaklaşık 10-50 kat daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.
Kızamık Hastalığı için Bulaştırıcılık Dönemi Nedir?
Kızamık hastası bir kişiyle temas sonrası hastalığın gelişmesi için gereken süre ortalama 10-12 gündür.
Kızamık hastalığı olan kişiler döküntünün başlamasından dört gün öncesine kadar, döküntünün başlamasından itibaren ise dört gün boyunca bulaştırıcı kabul edilmektedir.
Kızamık hastalığından korunmak neden önemlidir?
Bildirilen kızamık vakalarının yaklaşık %30’unda bir ya da daha fazla komplikasyon gelişmektedir.
Bir yaş altı çocuklarda ve erişkinlerde ciddi komplikasyon riski daha yüksektir. Kızamık geçirenlerin %1 ile 6’sında zatürre, %6’sında ishal, %7-9’unda ciddi orta kulak enfeksiyonu, 1000 vakada bir körlük ve beyin iltihabı görülür.
Gelişmekte olan ülkelerde her 20 kızamık vakasından biri kaybedilmektedir.
SSPE Hastalığı Nedir?
SSPE, santral sinir sisteminin kalıcı kızamık virus enfeksiyonu nedeni ile oluşan ilerleyici kronik ensefalitidir. Genellikle, kızamık hastalığının geçirilmesinden 7-10 yıl sonra görülmektedir.SSPE hastalarında moleküler tanı yöntemleri ile yapılan incelemelerde de hastalığa neden olan kızamık virüsü gösterilmiştir.
Kızamık aşısı SSPE’ye neden olmaz. SSPE sıklığının kızamık enfeksiyonunun yaşamın erken dönemlerinde geçirilmesiyle yükseldiği bilinmektedir.
Kızamık Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?
Hastalıktan korunmanın tek yolu aşılamadır.
Kızamık Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Kızamık hastalığın tedavisinin esasını destek tedavisi (istirahat, sıvı tedavisi, A vitaminive komplikasyonlara yönelik müdahaleler) oluşturmaktadır.
Hastaların döküntülerin başlamasından sonraki bir hafta boyunca evden çıkmaması ve sağlam kişilerle temasının kısıtlanması hastalığın yayılımını azaltacaktır.
Kızamık Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?
Kızamık aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık- Kızamıkçık- Kabakulak) şeklinde, 12. ayda ve (1 Temmuz 2016 tarihinde doğanlardan başlamak üzere) 48.ayına girmiş olan tüm çocuklara iki doz olarak ücretsiz uygulanmaktadır.
1 Temmuz 2016 tarihinden önce doğmuş ve halen ilköğretime başlamamış olan çocukların KKK ikinci dozu ise 2020-2021, 2021-2022 ve 2022-2023 eğitim ve öğretim dönemlerinde okul aşılamaları şeklinde uygulanacaktır.
Kızamık aşısının yan etkileri nelerdir?
Canlı zayıflatılmış bir aşı olan kızamık aşısı sonrasında %10 aşı uygulanan yerde ağrı-şişlik-kızarıklık ve hafif ateş, %5 hafif döküntü görülebilmektedir.
Kızamıkçık Hastalığı
Kızamıkçık kızamıkçık virüsünün neden olduğu çocuklarda sıklıkla hafif geçirilen bir enfeksiyondur. İnsanlar bilinen tek kaynaktır.
Kızamıkçık hastalığında döküntü, hafif ateş, boğaz ağrısı, lenf bezlerinde şişme ve burun akıntısı görülebilir.
Küçük çocuklarda, kızamıkçık virüsüyle oluşan bu enfeksiyon sıklıkla kayda değer herhangi bir belirti olmadan da seyredebilir. Ancak bu çocuklar etrafa hastalığı hızla ve kendileri de çok hasta olmadıklarından kolayca bulaştırırlar.
Erişkinlerde kızamıkçık hastalığı sırasında eklem iltihabına bağlı olarak eklem ağrıları da görülebilir.
Kanama bozuklukları, ilerleyici beyin iltihabı gibi nadir ancak ağır yan etkiler de görülebilir.
Kızamıkçığın kesin tanısı laboratuvar doğrulamasıyla konur.
Kızamıkçık Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Kızamıkçık virüsü, yakın temas sırasında burun ve boğaz salgılarından havayoluna yayılan damlacıklarla bulaşır.
Kızamıkçık Hastalığı için Bulaştırıcılık Dönemi Nedir?
Kişilerin en çok bulaştırıcı olduğu dönem döküntülerin başladığı dönemdir; ancak döküntünün başlamasından önceki ve sonraki bir hafta boyunca bulaştırıcı olabilirler.
Kızamıkçık hastası bir kişiyle temas sonrası hastalığın gelişmesi için gereken kuluçka dönemi ortalama 14 gündür.
Kızamıkçık hastalığından korunmak neden önemlidir?
Kızamıkçık hastalığından korunmak; gebelik döneminde geçirildiğinde konjenital kızamıkçık sendromuyla sonuçlanması nedeniyle önemlidir.Dünyada her yıl 100 bin bebek konjenital kızamıkçık sendromu ile doğmaktadır. Doğan bebeklerin kalp rahatsızlığı, katarakt ve körlük, ciddi zekâ geriliği gibi ağır sekeller ile dünyaya gelmesine neden olmaktadır.
Konjenital Kızamıkçık Sendromu Nedir?
Doğumsal kızamıkçık sendromu, hamileliğinin ilk üç ayında kızamıkçık hastalığı geçiren kadınların doğurduğu bebeklerin yüzde 90 kadarında görülür. Dünyada, her yıl bu şekilde 100 bin bebeğin doğduğu tahmin edilmektedir.
Doğumsal kızamıkçık sendromu; ağır kalp hasarı, sağırlık, beyin hasarı ve katarakt gibi doğumsal sakatlıklar neden olur.
Tam bir tedavisi bulunmamaktadır.
Kızamıkçık Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?
Hastalıktan korunmanın tek yolu aşılamadır.
Kızamıkçık Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Kızamıkçık hastalığın tedavisinin esasını destek tedavisi (istirahat, sıvı tedavisi ve komplikasyonlara yönelik müdahaleler) oluşturmaktadır.
Hastaların döküntülerin başlamasından sonraki bir hafta boyunca evden çıkmaması ve sağlam kişilerle temasının kısıtlanması hastalığın yayılımını azaltacaktır.
Kızamıkçık Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?
Kızamıkçık aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık- Kızamıkçık- Kabakulak) şeklinde, 12. ayda ve (1 Temmuz 2016 tarihinde doğanlardan başlamak üzere) 48.ayına girmiş olan tüm çocuklara iki doz olarak ücretsiz uygulanmaktadır.
1 Temmuz 2016 tarihinden önce doğmuş ve halen ilköğretime başlamamış olan çocukların KKK ikinci dozu ise 2020-2021, 2021-2022 ve 2022-2023 eğitim ve öğretim dönemlerinde okul aşılamaları şeklinde uygulanacaktır.
Kadınlar Neden Kızamıkçık Aşısı Olmalıdır?
Kadınlara kızamıkçık aşılamasının asıl amacı doğumsal kızamıkçık sendromunu önlemektir. Çocukluğunda kızamıkçık aşılaması yapılmamış ya da kızamıkçık hastalığı geçirmemiş kadınlar hasta bir kişi ile karşılaştıklarında hem kendileri hem de anne karnındaki bebek hastalığa yakalanabilir.
Bu nedenle tüm kadınlara bir doz kızamıkçık içeren aşı önerilmektedir. Aşı ücretsizdir.
Aşılama Öncesinde Dikkat Edilecek Hususlar Nelerdir?
Her ne kadar kızamıkçık aşısına bağlı fetal anomaliye ilişkin bir kanıt olmasa da, kızamıkçık aşısı sonrası 4 hafta süre ile gebe kalınmaması önerilmektedir. Gebelere kızamıkçık aşısı uygulanmaz. Aşılama sonrası gebe olduğu sonradan anlaşılırsa aile hekimine başvurulmalıdır.
Gebeler ya da gebelik planlayan kadınlara ise bu aşı doğumun hemen sonra uygulanabilir.
Emzirirken kızamıkçık aşısı uygulanmasının herhangi bir sakıncası yoktur.
Kızamıkçık Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Canlı zayıflatılmış bir aşı olan kızamıkçık aşısı sonrasında %10 aşı uygulanan yerde ağrı-şişlik-kızarıklık ve hafif ateş, %5 hafif döküntü ve %1’den az sıklıkta eklem ağrısı görülebilmektedir.