Kronik bir hastalıktır. Doğum sırasında ya da daha sonra herhangi bir nedenle beyin zedelenmesi oluşan kişilerde gelişir. Her zaman tipik sara krizi karakterinde olmasa da bazı belirtilerle tanınır. Sara krizini davet eden bazı durumlar olabilir. Örneğin uzun süreli açlık, uykusuzluk, aşırı yorgunluk, kullanılan ilaçların doktor izni dışında kesilmesi ya da değiştirilmesi, hormonal değişiklikler sara krizinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bazı durumlarda sara krizi, madde bağımlılarının geçirdiği madde yoksunluk krizi ile karıştırılabilir.
Sara krizinin belirtileri nelerdir?
•Hastada sonradan oluşan ve ön haberci denilen normalde olmayan kokuları alma, adale kasılmaları gibi ön belirtiler oluşur,
•Bazen hasta bağırır, şiddetli ve ani bir şekilde bilincini kaybederek yığılır,
•Yoğun ve genel adale kasılmaları görülebilir, 10–20 saniye kadar nefesi kesilebilir,
•Dokularda ve yüzde morarma gözlenir,
•Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülebilir,
•Hasta dilini ısırabilir, başını yere çarpıp yaralayabilir, aşırı kontrolsüz hareketler gözlenir,
•Son aşamada hasta uyanır, şaşkındır, nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.
Bazı kişilerde, sara krizi aşağıdaki hafif belirtilerle görülebilir;
oBir noktaya doğru dalgın bakış ve kişinin hayal alemine dalmış gibi görünmesi,
oİstemsiz mimik ve hareketler, dudak ısırma gibi hareketler,
oAnlamsız konuşma ve tekrarlayan hareketler,
oDikkati dağıtacak derecede bellek yitimi.
Sara krizinde ilkyardım nasıl olmalıdır?
Öncelikle, olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır (Örneğin kişi yol ortasında kriz geçiriyorsa olay yerindeki trafik akışı kesilmelidir).
•Kriz, kendi sürecini tamamlamaya bırakılır,
•Hasta bağlanmaya çalışılmaz,
•Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz,
•Genel olarak yabancı herhangi bir madde kullanılmaz, koklatılmaz ya da ağızdan herhangi bir yiyecek içecek verilmez,
•Kendisini yaralamamasına dikkat edilir,
•Başını çarpmasını engellemek için başın altına yumuşak bir malzeme konur,
•Yaralanmaya neden olabilecek gereçler etraftan kaldırılır,
•Sıkan giysiler gevşetilir,
•Kusmaya karşı tedbirli olunur,
•Düşme sonucu yaralanma varsa gerekli işlemler yapılır,
•Tıbbi yardım istenir.