Bağışıklık sistemimizin ana görevi, yabancı maddelerin ve hastalık etkenlerinin saldırısından vücudumuzu korumaktır. Eğer düzenli çalışan bu sistem bozulur ve gelen uyarıları yanlış değerlendirmeye başlayıp kendisi için zararlı olmayan maddelere karşı da reaksiyon vermeye başlarsa, bu tabloyu ‘alerji’ olarak adlandırıyoruz. Bu reaksiyonu oluşturan maddelere de kısaca ‘alerjen’ diyoruz.
Baharla birlikte çevreye yayılan çiçek tozları mevsimsel alerjilerin başlıca nedenidir. Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında polenlerin artması, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırık, burun kaşıntısı, gözlerde kaşıntı, kızarıklık ve sulanma, öksürük, nefes darlığı ve hırıltı gibi belirtilerinin görülmesine “mevsimsel alerjiler” denir.
Vücudumuza bir alerjen girdiği zaman buna karşı olaylar zinciri başlar. Bu zincirin sonunda bir takım maddeler vücudumuzda üretilirse bu maddeler genel olarak tahriş edici özelliktedirler. Üretildikleri yerlere göre eğer gözde olursa kızarıklık, batma, sulanma; burunda olursa tıkanıklık, aksırık; nefes borusunda olursa öksürük, hırıltılı solunum; sindirim sisteminde olursa kramp tarzı karın ağrısı, ishal, kusma gibi belirtilerle kendisini gösterebilir. Alerjik bünyeli hastalarda genellikle birden fazla maddeye karşı alerji olabilir.
Çocukluk döneminde oldukça sık karşılaşılan bir durum olan gıda alerjisi (besin alerjisi) çoğunlukla burun akıntısı, burun tıkanıklığı veya deride kabarık, kaşıntılı kızarıklıklarla kendisini gösterir. Sıklıkla bu alerjiye neden olan gıdalar arasında muz, domates, çikolata, yumurta, peynir çeşitleri, ananas, konserve gıdalar, boyalı şekerler ve katkı maddeli gıdalar sayılabilir.
Alerji tedavisinin temelinde, kişinin kendisine dokunan gıdaları saptayıp onlardan uzak durması yatmaktadır. Bunları saptamak için de günlük alınan gıdaların listesini tutup, şikâyetlerin çıkış saatleri ve ne olduğunu kaydetmesi yatmaktadır. Bazı ilaçlarla yakınma şiddeti azaltılabilir. Aşı tedavileri uzun yıllardan beri uygulanmaktadır.
Yalnızca gıda alerjisi yönünden değil, alerjik bünyeli insanların evlerinde toz tutacak halı, kalın perde bulundurmamaları ve kolay yıkanan malzemeleri tercih etmeleri, evcil hayvanlar ve tüylerinden uzak durmaları, peluş ve kuştüyü yastık ve yorganlardan uzak durmaları, korunmada önemli yer tutar.
Ev Tozu Alerjilerinden Korunmak İçin
⦁ Bütün kıyafetler kapalı dolaplarda saklanmalı,
⦁ Kumaş perdelerin kullanımından kaçınılmalı,
⦁ Kumaşla kaplı mobilyalar kullanılmamalı,
⦁ Yastıklar hava geçirmez fermuarlı kılıflar içinde saklanmalı, Battaniyeler sıcak suda her iki haftada bir yıkanmalı,
⦁ Yatak odasında havalandırmalı radyatör varsa sıcak hava akımı kapatılmalı veya elektrikli radyatör kullanılmalı,
⦁ Kumaş pano, makrome gibi toz çekecek eşyalar asılmamalı,
⦁ Dolapların içi nemli bezle silinmeli,
⦁ Yatak odasında bütün halılar kaldırılmalı. Yerler tahta veya linolyum döşemeli olmalıdır.
Astımlı birçok çocuğun toza ve akarcıklara karşı alerjisi vardır. Yatak odalarında yapılacak bu gibi değişiklikler gerçekleştiğinde astım ataklarına daha az rastlanmaktadır.
Aşağıdaki sorulardan en az birine “EVET” diyorsanız, bir uzmana danışarak alerji testinizi mutlaka yaptırın.
Sabahları uyandığınızda kriz halinde aksırıyor musunuz?
Zaman zaman gözlerinizde kızarıklık, batma ve yaşarma hissediyor musunuz?
Öksürük nöbetleri nefesinizi kesiyor mu?