Antimikrobiyal ilaçlar nedir?
Antimikrobiyal ilaçlar, insanlarda, hayvanlarda ve bitkilerde bakteri, virüs, parazit mantar gibi mikroplardan kaynaklanan enfeksiyonları önlemek ve tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır.
Dünya Antimikrobiyal Farkındalığı çalışmaları, küresel Antimikrobiyal direnç konusundaki farkındalığı artırmayı ve ilaca dirençli enfeksiyonların artmasını ve yayılmasını önlemeyi amaçlar.
Antimikrobiyal direnç, bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitlerin zamanla değişime uğrayarak daha önce etkili olan ilaçların onlara etkili olmamasıyla ortaya çıkar, bu da yaygın enfeksiyonların tedavisini zorlaştırır, ciddi hastalık ve ölüm riskini artırır. Antimikrobiyaller insanlarda, hayvanlarda ve bitkilerde hastalıklarla savaşmak için kullanılır ve antibiyotik, antiviral, antifungal ve antiparazitik ilaçları içerir.
Antimikrobiyallerin gelecek nesillerde etkinliğinin sürdürülebilmesi için tek çare akılcı kullanımıdır. Bunun sağlanabilmesi için öncelikle kanıta dayalı tanı yöntemleri kullanılarak enfeksiyonların tanısının doğru konulması gereklidir. Hijyen, sanitasyon, sağlık bakımı, el hijyeni gibi standart önlemleri içeren gerekli bütün enfeksiyon kontrol önlemlerinin uygulanmasının sağlanması, aşı ile önlenebilen hastalıklarda etkili bağışıklama programlarının yürütülmesi de önemlidir.
Antimikrobiyaller, sadece hekimin reçete ettiği durumlarda, eczacının danışmanlığında, uygun miktar ve sürede kullanılmalıdır. Hekim reçete etmedikçe kendi kendine ya da eş-dost önerisiyle kullanılmamalıdır. Antibiyotikler ağrı kesici, ateş düşürücü değildir ve her hastalığı tedavi edemez. Özellikle grip ya da nezle gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yerinin olmadığı unutulmamalıdır.
Elleri sık sık yıkamak, tüketilen besinlerin hijyenine önem vermek, hasta kişilerle temastan kaçınmak da antibiyotik direnci sorununun engellenmesine yönelik alınabilecek bireysel önlemlerden birkaçıdır.
Antibiyotik direncinin yayılmasını önlemek ve kontrol edebilmek için neler yapılabilir?
✓ Antibiyotikler yalnızca hekim tarafından reçete edildiğinde kullanılmalıdır.
✓ Hekim antibiyotiğin gereksiz olduğunu belirttiğinde ısrarcı olunmamalıdır.
✓ Antibiyotik kullanırken daima hekimin doz ve süre tavsiyelerine uyulmalıdır.
✓ Yarım kalmış antibiyotik kutuları tekrar kullanılmamalı ya da başkalarıyla paylaşılmamalıdır.
✓ Düzenli olarak elleri yıkayarak, hijyenik olarak yiyecek hazırlayarak, hastalarla yakın temastan kaçınarak ve aşı ile korunmanın mümkün olduğu hastalıklarda aşı yaptırılarak hastalıklara karşı korunma sağlanmalıdır.