PCR yöntemin adıdır. PCR (Polymerase Chain Reaction- Polimeraz Zincir Reaksiyonu) testi bu günlerde koronavirüs salgını nedeniyle sık sık gündeme gelen bir testtir. PCR yöntemi, nükleotitlerin uygun koşullar altında tüpte çoğaltılması işlemidir. Tıbbi ve biyolojik araştırma laboratuarlarında, genetik parmak izi tanımlaması, gen klonlaması, babalık testi, kalıtsal hastalıkların tespiti ve DNA hesaplaması gibi farklı konularda yaygın olarak kullanılan bir metottur. PCR; vücutta herhangi  bir virüs ya da bakterinin adeti çok az olsa bile yakalanmasını sağlayan ileri bir tanı yöntemidir. Çok uzun yıllardır kullandığımız PCR; Hepatit B, Hepatit C gibi virüs miktarının çok önemli olduğu durumlarda da tanı yöntemi olarak kullanılmaktadır. Koronavirüste de miktarının çok az olduğu durumlarda da ortaya çıkarılması gerekir ki tedaviye başlanabilsin.

Özetle PCR yöntemi; vücut sürüntü yöntemleri ile çalışılan yani üst solunum yolu salgılarıyla çalışılan (burun sürüntüsü, boğaz sürüntüsü gibi) veya akciğerde bir belirti varsa balgam ile çalışılan veya kişi entübe ise direkt solum yolu içerisinden alınan sekresyon ile çalışılan ve virüsün varlığını ortaya koyan bir antijen testidir.

Kimlere Covid-19 PCR Testi Yapılır?
Çoğunlukla, seyahat şartı aranmaksızın, ateş, öksürük ve nefes darlığı şikayetlerinden yakınan kişilere hekimlerin ön muayenedeki bulguları neticesinde COVID-19 PCR testi yapılır.

Yurtdışı Çıkış Öncesi PCR Testi
Pandemi süreci boyunca her ülke Covid-19 önlemleri kapsamında ülkeye giriş ve çıkışlarda kendi sağlık tedbirlerini almaktadır. Bu kapsamda ülkelerin belirlemiş olduğu standartlar, farklılık gösterse de PCR testi yaptırmak zorunludur. Hastanemizde, tüm ülkelerin kriterlerine uygun PCR testi yapılmaktadır. Testi yaptıracak kişilerin gidecekleri ülkelerin saat kriterlerini göz önünde bulundurmaları ve randevu alırken çağrı merkezimiz ile bu kriterleri paylaşmaları önem arz etmektedir. Farklı ülkelerin kriterleri değişiklik gösterse de yaygın uygulama; yurtdışına çıkıştan 24- 48 saat önce numunenin alınması, seyahatten önce de sonucun barkodlu ve elektronik imzalı halini kurumumuzdan teslim alması yönündedir

COVID-19 PCR Testi Nasıl Yapılır?

• Test için öncelikle hastanın burnundan ve boğazından özel çubuklarla sürüntü yöntemiyle örnek alınır.
• Alınan sürüntü örnekleri virüs taşıma ortamı olarak da bilinen özel sıvılar içerisinde testin yapılacağı yetkili laboratuara ulaştırılır.
• Örnekler PCR yöntemiyle incelenir ve raporu oluşturulur.
• Yapılış şekline, laboratuar koşullarına ve yoğunluğuna bağlı olarak, klasik COVID-19 PCR testi genellikle 2 ila 4 saat arasında sonuç verir. Test sonucunun pozitif çıkması durumunda, kesin tanı konmadan önce testin 3 kez tekrarlanması gerekebilir. Bu yüzden, testin kesin sonuçlanması bir günü bulabilir.
• Hızlı tanı testlerinde ise, ortalama 15 dakika içerisinde bir sonuç elde etmek mümkündür. Hızlı sonuç veriyor olsalar da, güvenilirlikleri ve doğru tanı oranları, PCR testine göre daha düşüktür. Bunun sebebi ise, bir virüs söz konusu olduğunda, antijen testlerin doğru sonuç verme oranı antikor testlerine oranla daha az olmasıdır.

Covid 19’un Tespiti İçin PCR Dışında Hangi Testler Yapılabilir?
PCR dışında bir de antikor testi vardır. Antikor; vücuda herhangi bir mikroorganizma girdiği zaman, vücudun savunma hücreleri o mikroorganizma vücuda girmeden sınırlandırıp, hasta yapmasını engeller. Antikor, bazı vücut hücrelerinin ürettiği bir savunma cevabıdır. Antikor kanda bulunur. Dolayısıyla tüm antikor testleri kanla yapılmak zorundadır. Mikroorganizmaya karşı üretilen cevabı tespit etmek için yapılır. Vücudun bir ön cevap bir de geç cevap olmak üzere 2 tip cevabı vardır.

Antikor Testi Çeşitleri:
Erken Cevap: (İmmunoglobulin M)
Geç Cevap: (İmmunoglobulin  G)

KART TİPİ ANTİKOR TESTİ: Erken cevapta İmmunoglobulin  M ve İmmunoglobulin  G de cevaptır. Bu test her ikisini de çıkartır. Şuanda Türkiye’de 2 tip test vardır. Biri kart test dediğimiz hızlı testtir. Bu test 2 saat içinde neticeyi gösterir. Bu test; kişinin parmak ucundan veya damarından alınan bir miktar kan test kitinde yer alan bir alana yerleştirilir, o kart test paneli içinde bulunan kimyasallar sonucunda hiç çizgi oluşmaya bilir ki bu testin sonucunun negatif olduğu anlamına gelir. İmmunoglobulin M kısmında çizgi oluşursa; kişinde İmmunoglobulin  M tipi antikor olduğu anlamına gelir. Bu kişide erken yanıt oluşmuş demektir. İmmunoglobulin  G bandında çizgi oluşursa; kişide İmmunoglobulin  G tipi antikor var anlamına gelir.  Bu kişide geç yanıt oluşmuş demektir.

Eğer kişide İmmunoglobulin M’yi tespit ettiysek; ne anlama gelir?
Kişi o anda hastadır demektir. Yani erken cevap oluşturmuştur. O andaki durumuyla ilgili bu tespitte bulunduğumuz kişiye aynı anda PCR da bakıyoruz. Eğer hem PCR pozitif hem İmmunoglobulin  M pozitif ise kişi o anda hasta anlamına gelir.

Eğer PCR negatif ancak İmmunoglobulin  M pozitif ise; kişi yakın zamanda koronavirüs geçirmiş demektir. Yani şuanda mikrop vücutta yok demektir.

Eğer İmmunoglobulin G tek başına pozitif ise; kişi eskiden koronavirüs geçirmiş demektir. Yani kişi bağışıklık kazanmıştır.

Eğer PCR negatif, İmmunoglobulin G pozitif ise; kişide mikrop yok ama eskiden geçirdiği için kişi bağışıktır.

Hem İmmunoglobulin  M hem de İmmunoglobulin  G pozitif ise; o zaman da kişi 14 gün içinde veya 3 hafta içinde koronavirüs geçirmiş demektir.

Antikorları Test Eden Makine Testleri:
Bu testler kart tipi testlerden farklıdır. Bu makinalar büyük hacimli olup, genellikle araştırma hastanelerinde bulunur. Tıpkı kart testler gibi antikorları test etmek  için kullanılır. Kart test ile makinada çalışılan antikor testinin farkı şudur: Kart test sadece İmmunoglobulin M var veya yok şeklinde bir bilgi verir. Oysaki ki makine testi; İmmunoglobulin M’nin varlığını eşik değerine göre yorumlayarak bize oran verir. Bu şeklide elimizde bir veri oluyor. Bu rakamsal veri uzmanlar için önemli çünkü tedavi takibi için önemli. Gerçekten hasta olan kişilerin tedavisi boyunca süreci bu testle elde ettiğimiz verilerle takip edebiliyoruz.

Test Sonucu Negatif Ne Demektir?
Test sonucunun negatif olarak değerlendirilmesi, kişinin corona virüs taşımadığı anlamına gelmektedir.

PCR testinin performansı RNA tespitine göre değerlendirildiği için, örnekte bulunan RNA miktarı çok önemlidir. Örneğin doğru yerden alınması, laboratuara transfer şekli, virüsün mutasyon geçirme ihtimali ve COVID-19 PCR test inhibisyonu gibi teknik hatalar testin verimliliği açısından sakıncalıdır. Bu yüzden, değerlendirme sonucu hastaya iletilmeden önce, teknik hataların olmadığına emin olunması gerekmektedir.

Test Sonucu Pozitif Ne Demektir? Pozitif Görülmesi Durumunda Ne Yapılmalıdır.
Test sonucunun pozitif olması, kişinin corona virüs enfekte veya taşıyıcı olduğu anlamına gelmektedir. 

Testin doğru sonuç verebilmesi için gerekli teknik detayları bir önceki başlığımızda incelemiştik. Yetkili kişilerin, hastaya değerlendirme sonucunu iletmeden önce herhangi bir hata olmadığından emin olması gerekir. Ardından, sonucu pozitif çıkan kişinin, kesin tanı için bilgisayarlı tomografi yöntemi ile taranması tavsiye edilmektedir.

BT bulgularında da belirtilere rastlanmışsa, kişiye gerekli bilgilendirme yapılmalı, uygun tedavi planı oluşturulmalı, karantinaya alınmalı ve derhal tedaviye başlanmalıdır.

Korona virüs enfekte olmuş kişilerin, son 14 günde temas ettiği yakınları bilgilendirilmeli ve onlara da test yaptırmaları tavsiye edilmelidir. Çevresinde corona tedavisi gören kişilerle kontak kurmuş kişiler, belirti göstermese dahi kendilerini 14 gün boyunca karantinaya almalıdır.