Botoks bir toksin olarak tehlikeli değil midir?
-Botoks, Clostridium botulinum adlı bir bakterinin toksinidir. Özellikle bozulmuş et konservelerinde çok üreyen bu bakterinin yüksek dozda maruz kalınan toksini, öncelikle solunum sistemi kaslarının çalışmasını engelleyerek tehlikeli olabilir. Ancak kozmetik dahil tedavi için kullanılan Botoks dozu o kadar düşük olarak hazırlanmıştır ki uygulanan kişilerde bu tip bir zehirlenme beklenmez. Yine de bu işlemi yapan kişinin, özellikle kozmetik alanında, bir Dermatoloji veya Plastik Cerrahi Uzman hekimi olmasına dikkat edilmelidir. Yasalar ilgili uygulamaları, kozmetik için, yalnız bu branşlara vermişse de bir çok kez denetimler yetersiz kalmakta ve hastalar konu ile ilgisiz kişilerin yaptıkları yanlış Botoks uygulamalarından zarar görebilmektedir. En iyi denetimin toplumun bilinçli davranışları ile gerçekleşmesi mümkündür.
-Botoks’un belli bir dozu ve uygulama alanı yani bir tedavi şeması var mıdır?
-Başlangıçta etki ve yan etki profili yeterince araştırılmadan yoğun bir şekilde Botoks uygulamalarının yapılması bir çok Dermatolog tarafından eleştiri almıştı ancak günümüzde otuz yılı bulan deneyim süreleri ile yeterli bilimsel çalışmalar tamamlanmış, uygulama alan ve doz şemaları ayrıntı ile çıkarılmıştır. Kişiler arası anatomik farklılıklar ve kişinin görünüm talepleri dikkate alınarak tedavi planları yapılmaktadır. Örneğin bir kişi yüzünde daha yüksek bir kaş duruşu tercih ederken diğer bir kişi bunu istemeyebilmektedir. Hasta ile iyi iletişim ve doğru uygulamalar istenilen sonuçları vermektedir.
-Botoks’un etki süresi tam 6 ay mıdır?
-Bu konuya tıbbi bir ilaç tedavisi olarak bakmak gerekir. Sonuçta bir ilacın etkinliği, etki süresi, yan etkileri, hastanın cildinin verdiği yanıtlar vb hepsi Botoks için de geçerlidir. 6 aylık bir etki ortalama bir süredir ve çoğunlukla geçerlidir. Ancak bu süre kişiye göre bazen 3-4 ay bazen de 6 ayın üzerinde olabilmektedir. Bu arada konuyla ilgili yetkisiz kişilerin kalitesiz ve miadı geçmiş ürünlerle yaptıkları uygulamalar hem zayıf etkiye hem de sağlık problemlerine yol açabilmektedir.
-Yan etkiler nelerdir? Nasıl davranılmalıdır?
-Bu konu aslında tüm tedaviler için geçerli iki ana başlıkta incelenmelidir. Bunlar malpraktis ve komplikasyon kavramlarıdır. Malpraktis, bir işlemin hatalı yapılmasıdır. Yani tıbbi bir hata söz konusudur. Örneğin Botoks’un yanlış yerlere yanlış dozlarda uygulanmasıdır. Sonuçta hasta mağdur olur. Bu yüzden uygulamanın Dermatolog veya Plastik Cerrahlarca yapılmasının önemini tekrar tekrar vurgulamak gerekiyor. Komplikasyon ise normal bir tedavi, bir girişim sonrasında gelişebilecek istenmeyen yan etkilerdir. Kimsenin suçu, ihmali yoktur. Her işlem kendi içinde bir risk taşır ve bazen istenmeyen bir durum ortaya çıkar. Botoks’ta komplikasyon olarak sık görülen durumlar arasında iğnenin bir kılcal kan damarına denk gelmesi sonrası hafif bir kanama, ağrı, kızarıklık, bazen hafif bir ödem olabilir ve hızla geçer. Göz kapağı düşmesi, kaşların çok kalkması gibi durumlar da ek rötuşlarla kolayca giderilebilir, kalıcı probleme yol açmaz. İlacın prospektüsünde çok sayıda nadir görülen yan etkiler -yasa gereği- yazılmış olsa da pratikte pek azına rastlanılır. Yetkili hekimin uygulamaları ile en doğru ve güvenli sonuçlar alınacaktır.
-Botoks yalnızca kaş arası, alın ve kaz ayağı denilen göz gülme çizgilerinde mi kullanılır?
-En etkili sonuçlar bu sayılan alanlarda elde edilir. Ancak Botoks’un çok sayıda farklı kozmetik uygulama alanı da vardır. Örneğin burun üzeri derinin aşırı kırışmalarında, gülerken üst diş etlerinin ortaya çıkmasında, dudak burun arası kırışıklıkların giderilmesinde, burun ucunun hafifçe kaldırılmasında, ağız köşelerinin aşağı pozisyonda olduğu asık surat görünümünün giderilmesinde, çene buruşmasında, sarkmış yüz cildinin gerilmesinde destekleyici olarak, boyun cildi kırışmalarında vb çok farklı uygulama sahaları da bulunmaktadır. Bunlar tek ya da diğer kozmetik uygulamalarla kombine yapılarak çok iyi sonuçlar alınabilmektedir. Dermatolojide Botoks ayrıca aşırı terlemede el, ayak, baş ve özellikle koltuk altı uygulamalarında da kullanılmaktadır.
-Botoks pahalı bir tedavi midir?
-Bu gün piyasada Botoks etkili diye satılan 10un üzerinde farklı ürün vardır. Bunlardan yalnızca birkaç tanesi belli bir teknoloji ürünü, sterilizasyon koşullarına uygun, doz garantili ve aşı gibi soğuk zincir taşınması ile hekime iletilen Botoks preparatlarıdır. Uygulanan kişinin doğal yapısını bozmadan 5-10 yaş genç ve sağlıklı bir görünüm sağlayan ortalama 6 aylık bir süre için aylık ve günlük maliyet hesabı yapılırsa sonuçlarına değer diye düşünülebilir. Belli aralıklarla kendisine Botoks uygulattıran kişiler bu durumu gayet iyi bilirler.
-Botoks hangi yaşta ya da ne zaman yapılmalıdır?
-Bu uygulama için elbette çocuklar, gençler ve kas erimesi gelişmiş çok yaşlı bireyler düşünülmez. En iyi kriter şöyle açıklanabilir; normalde bir kişinin mimikleri açısından bir statik yani durgun, mimiksiz hali vardır. Bir de dinamik, hareketli yani mimikli hali vardır. Dinamik halde mimik çizgileri oluşurken statik fazda bunlar kaybolur. İşte statik yani mimiksiz halde iken örneğin kaş arası, alın, kaz ayağı çizgileri hala belirgin halde kalmaya başlamışsa Botoks zamanı gelmiş demektir. Erken tedavi her zaman daha iyi sonuçlar verir. Çok derin kırışıklıklarda Botoks yanı sıra dermal dolgu gibi işlemler de gerekebilmektedir.
-Kozmetikte hasta hekim iletişimi nasıl olmalıdır?
-Günümüzde kozmetiğe özellikle yüz ve boynun tek tek sorunları olarak değil bir bütün olarak yaklaşım gösterme yöntemi kabul görmektedir. Hastanın yakınmaları ve öncelikleri önemlidir. Dermatolog ta cildin neresine hangi tedavinin tek veya kombine olarak uygulanmasının yararlı olacağını belirler ve hasta ile uyum içinde bir tedavi planı oluşturur. Amaç bir insanın yeniden yaratılması ya da mimiksiz bir robot görüntüsü sağlanması asla olmamalıdır. Aksine önemli olan doğallığın korunduğu sağlıklı, ışıl ışıl bir cildin ortaya çıkarılması ve korunmasıdır. Şu unutulmamalıdır ki Kozmetik, Dermatoloji Anabilim Dalı’ndan ayrı bir dal değil, onun alt branşıdır. Botoks ta kozmetikte en yüz güldürücü uygulamalardan biridir.